• 19.08.2024
• 120

Obezite Nasıl Önlenebilir

Obeziteyi önlemek çalışmalarının başarılı olması ancak ailenin tüm bireylerinin katılımının sağlanması ve toplumun bilinçlendirilmesi ile mümkündür. Bu önlemler henüz anne karnında iken başlamalıdır.

Aile içi önlemler:

Gebelik boyunca annenin aşırı kilolu olmaması, mümkün olduğunca egzersiz yapması sağlanmalıdır. Gebelikte sigara, alkol ve kontrolsüz ilaç kullanımı gibi bebeğin gelişimini olumsuz etkileyecek alışkanlıklardan kaçınılmalıdır. 

• Anne sütü alma süresi ile obezite gelişimi ters orantılıdır. Doğumdan sonra en az 6 ay olmak üzere ilk 1 yaşta bebeğin anne sütü alması sağlanmalıdır. 

• Bebeklik döneminde hızlı kilo almak okul çağında obezite gelişimini için haberci olabilir, bu nedenle hızlı kilo alan bebeklerin uzman hekimlerce dikkatle izlenmeleri sağlanma- lıdır. 

• Uyku süresinin azlığı ile obezite arasında ilişki bulumaktadır. Yaşa uygun yeterli uyku süresi sağlanmalıdır. 

• Damak zevki ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları erken yaşta aile içinde kazanılmaktadır. Bu nedenle anne-babaların ve ailenin diğer bireylerinin kendi beslenme tarzları ve hareketleri ile çocuklarına doğru örnek olmaları gerekir.

• Aile sofralarının kurulması ve beraberce akşam yemeği yenmesi, özellikle 2-7 yaş arası çocuklara şekerli ve gazlı içeceklerin verilmemesi, çocuğun yaşına uygun dengeli beslenme planının yine yaşına uygun porsiyonlarla verilmesi sağlanmalıdır. Lifli gıdalar ve tam tahıl ürünlerinin tüketilmesi teşvik edilmelidir. Şekerli, gazlı içecekler, yüksek enerjili içecek ve gıdalar, hazır gıdalar, ayaküstü hızlı tüketilen gıda ların tüketimi engellenmelidir. 

• Özellikle kahvaltı olmak üzere öğün atlanmamalıdır. 

• Televizyon ve bilgisayar- tablet başında hareketsiz geçirilen süre günlük iki saat ile kısıtlanmalı, televizyonda yiyecek, içecek, abur-cubur reklamlarına maruziyet önlenmelidir.

• Her gün 30-60 dakika süre ile hafif-orta düzeyde fiziksel aktivite (hızlı yürüme, koşma, ip atlama, bisiklet, dans etme) yapılmalıdır.

Okullarda alınabilecek önlemler:  

• Öğretmenler, okul yöneticileri ve ebeveynler sağlıklı beslenerek ve fiziksel olarak aktif bir yaşam tarzını benimseyerek çocuklara örnek olmalıdırlar. 

• Öğretmenler, okul yöneticileri ve ebeveynler yiyecek- içecekleri bir ceza veya ödül yöntemi olarak kullanmamalıdır.

• Okul içinde ve dışında çocukların keyif alacakları hareket alanları oluşturulmalı, motive edici aktiviteler düzenlenmeli, ortak alanlara konu ile ilgili afişler ve panolar asılmalıdır.

• Okul kantinlerinde ve okulların yakın çevresinde sağlıksız yiye cek ve içecek satılması önlenmelidir.

Sağlıklı Beslenme Nasıl Olmalıdır?

Vücut yağının düzenlenmesi anne karnında başlar. Annenin gebelik süresince sağlıklı beslenmesi ve normal düzeyde kilo alması obezite riskini azaltırken; doğumdan sonra anne sütünün erken kesilip unlu, şekerli besinlere başlanması obezite riskini arttırır. Dengeli beslenme alışkanlıklarının temeli süt çocukluğu döneminde atılır; okulda bu alışkanlıkların pekiştirilmesi veya bozulması ile devam eder.

Sağlıklı beslenme için uyulması gereken temel öneriler

• Güne mutlaka kahvaltı edilerek başlanmalıdır.

• Yağlı, karbonhidratlı, hızlı atıştır malıklar tercih edilmemelidir. 

• Gazlı içeceklerden, hazır meyve sularından ve abur cubur yemeklerden kaçınılmalıdır. 

• Hızlı, çiğnemeden yemek yeme engellenmelidir.

• Televizyon ve bilgisayar oyunları sırasında yemek yenmemelidir. 

• Öğün atlanmamalıdır. 

• Et ve süt ürünleri, sebzeler, meyveler dengeli bir şekilde tüketilmelidir.

• Yiyecekler okulda ya da evde ödül olarak kullanılmamalıdır. 

• Okul kantinlerinde abur cuburların satılması engellenmeli, sağlıklı atıştırmalıklar bulundurulmalıdır. 

• Tek başına çocuğun beslenmesinin sağlıklı olması beklenemez. Aile bireylerinin toplu olarak sağlıklı beslenme ilkelerine uymaları gereklidir.